Τις πολιτικές που υλοποίησε η Κυβέρνηση, αλλά και το Σχέδιο «Κύπρος_το αύριο», για οικοδόμησης ενός κράτους πρόνοιας χωρίς αποκλεισμούς, παρουσίασε σε αποψινή εκδήλωση ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης.

Η εκδήλωση, την οποία ο Πρόεδρος Αναστασιάδης χαρακτήρισε ως πολιτικό μνημόσυνο στη Ζέτα Αιμιλιανίδου, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του απολογισμού της δεκαετούς διακυβέρνησης του, η οποία θα γίνει κατά τομέα ή συνδυασμό τομέων πολιτικής, με βάση τις προγραμματικές του δηλώσεις, είτε κατά την πρώτη είτε κατά τη δεύτερη διεκδίκηση της Προεδρίας και πάντα σε συσχετισμό με το Σχέδιο «Κύπρος_το αύριο».

Η αρχή έγινε απόψε με το πρώτο κεφάλαιο απολογισμού να είναι «η υποχρέωση της Πολιτείας να οικοδομήσει ένα πραγματικό κράτος πρόνοιας χωρίς αποκλεισμούς».

Παρουσιάζουμε απόψε τον 1ο Πυλώνα του Σχεδίου #Κύπρος_το_αύριο, που μέσα από 56 μεταρρυθμιστικές προβλέψεις και 74 επενδυτικές δράσεις αποτελεί το κληροδότημα μου για ένα σύγχρονο Ευρωπαϊκό Κράτος. pic.twitter.com/WSWTxVvweD

— Nicos Anastasiades (@AnastasiadesCY) September 13, 2022

Προβαίνοντας στον απολογισμό του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέθεσε το κυβερνητικό έργο και τις πρόνοιες του Σχεδίου «Κύπρος_το αύριο», αναλύοντάς τα σε πέντε ενότητες, ως εξής:

•Μεταρρυθμίσεις και ριζοσπαστικές πολιτικές που θεμελίωσαν το Κράτος Πρόνοιας.

•Τα μέτρα στήριξης της τρίτης ηλικίας.

•Τη στήριξη πολιτών με αναπηρίες ή αναπτυξιακές διαταραχές.

•Τη στήριξη ειδικών κατηγοριών πληθυσμού.

• Τη στήριξη των οικογενειών.

Όπως είπε, η πρώτη ενότητα αφορά σε σειρά μεταρρυθμίσεων που θεμελίωσαν το Κράτος Πρόνοιας. Αναφέρθηκε συγκεκριμένα εκτενώς σε μεταρρυθμίσεις όπως:

(1)Μεταρρύθμιση και εξ ορθολογισμός συστήματος και κριτηρίων δικαιούχων επιδόματος.

(2) Εισαγωγή και θεσμοθέτηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

(3) Καθιέρωση του Εθνικού Κατώτατου Μισθού.

«Από την μεταρρύθμιση αυτή», τόνισε, «θα επωφεληθούν ουσιαστικά, 40 χιλιάδες χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι με μια σημαντική αύξηση στους μισθούς, ενώ επηρεάζονται θετικά όσον αφορά τη μισθοδοσία τους, σε μικρότερο βαθμό, ακόμη  60 χιλιάδες συμπολίτες μας».

«Γνωρίζω τις αντιδράσεις», συνέχισε, «όμως θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως επιτέλους έχουμε καταστεί μια εκ των χωρών που έχουν υιοθετήσει τον Εθνικό Κατώτατο Μισθό. Οποιεσδήποτε άλλες ενδεχόμενες διαφορές θα πρέπει να συζητηθούν στο Εργατικό Συμβουλευτικό Σώμα, ενώ δεν πρέπει να παραγνωρίζεται πως μετά από ένα χρόνο θα έχουμε αναθεώρηση και μετέπειτα αναθεώρηση ανά διετία».

(4) Θεσμοθέτηση και υλοποίηση του Γενικού Συστήματος Υγείας.

Ο Νίκος Αναστασιάδης υπέδειξε πως πρόκειται για μία μεταρρύθμιση που ύστερα από δεκαετίες μελετών, έγινε πραγματικότητα προς όφελος του συνόλου των πολιτών αλλά ιδιαιτέρως των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.

(5) Προς ενίσχυση του ξεχωριστού ρόλου και πολιτικών που πρέπει να διακρίνει ένα κράτος πρόνοιας, προχώρησε η ίδρυση του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, αναβαθμίζοντας τις δομές των κοινωνικών υπηρεσιών με την υλοποίηση του Σχεδίου Αναδιάρθρωσης των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας.

(6) Θεσμοθετήθηκε η ελάχιστη εγγυημένη σύνταξη που διασφαλίζει πως κανένας συνταξιούχος δεν θα ζει κάτω από το όριο της φτώχιας.

(7) Θεσμοθετήθηκε η σύνταξη χηρείας και για τους άντρες.

(8) Εισάχθηκε η άδεια πατρότητας μετ’ απολαβών, ενώ επιμηκύνθηκε η άδεια μητρότητας κατά 4, 6 και 8 εβδομάδες αναλόγως του  αριθμού των τέκνων.

(9) Κατοχυρώθηκε το δικαίωμα της γυναίκας σε άδεια μητρότητας για παιδιά που αποκτώνται από παρένθετη μητέρα.

(10) Θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά, χριστουγεννιάτικο επίδομα σε:

(α) χαμηλοσυνταξιούχους

(β) πολύτεκνες μητέρες

(γ) λήπτες δημοσίου βοηθήματος και

(δ) εγκλωβισμένους.

(11) Για πρώτη φορά δημιουργήθηκαν Κέντρα Αξιολόγησης Αναπηρίας.

(12) Θεσμοθέτηση σύνταξης σε θαλασσαιμικούς από την ηλικία των 50 ετών.

(13) Καθιέρωση επιδόματος διακίνησης σε θαλασσαιμικούς και νεφροπαθείς.

(14) Αποκατάσταση των Ταμείων Προνοίας των εργαζομένων με συνεισφορά του 75% από το κράτος.

(15) Εντός των αμέσως επομένων εβδομάδων θεσμοθετείται το Ταμείο Συντάξεων των υπαλλήλων του δημόσιου και ημιδημόσιου τομέα που είχαν προσληφθεί μετά το 2011.

(16) Μια εξίσου σημαντική μεταρρύθμιση ευρίσκεται στο τελικό στάδιο διαβουλεύσεων. Η Μεταρρύθμιση του Συνταξιοδοτικού Συστήματος των κοινωνικών ασφαλίσεων.

(17) Προχωρεί η ψηφιοποίηση και η ηλεκτρονική υποβολή αιτημάτων για καταβολή όλων των επιδομάτων, με στόχο την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και της ανάγκης φυσικής παρουσίας  των δικαιούχων στα επαρχιακά γραφεία των αρμόδιων Υπουργείων, αλλά και τη σύντμηση του χρόνου καταβολής των επιδομάτων.

(18) Στο τελικό στάδιο και θα υλοποιηθεί προ του τέλους της θητείας του είναι η εισαγωγή του δικαιώματος σε γονική άδεια 2 μηνών μετ’ απολαβών για γονείς που έχουν παιδιά ηλικίας μέχρι 8 χρόνων.

(19) Ευρίσκεται σε  διαδικασία μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού το οικογενειακό δίκαιο, με νομοσχέδια που ευρίσκονται ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων και εκφράζεται η πίστη πως εντός των επόμενων βδομάδων θα ψηφιστούν σε νόμους.

«Πέραν των πιο πάνω ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων και ως αποτέλεσμα της ορθής δημοσιονομικής πολιτικής, επετράπη στην Κυβέρνηση να επαναφέρει αριθμό παροχών που είχαν καταργηθεί προ της ανάληψης της Προεδρίας, να δοθούν αυξήσεις σε παρεχόμενα βοηθήματα, αλλά και να εισαχθούν νέες παροχές κοινωνικής πρόνοιας, με επιπρόσθετη ετήσια δαπάνη πέραν των 211 εκατομμυρίων ευρώ», σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Πιο συγκεκριμένα ανέφερε:

(α) Την επαναφορά 4 επιδομάτων που είχαν καταργηθεί, με συνολικό ετήσιο κόστος 22.5 εκατομμύρια ευρώ που αφορούν άτομα με αναπηρίες, πολύτεκνους και χαμηλοσυνταξιούχους. 

(β) Το κόστος των νέων επιδομάτων που υπερβαίνουν τα 10 ανέρχεται στα 110 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

(γ) Αύξηση υφιστάμενων παροχών κατά 78.2 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

«Η σημαντική αύξηση στις δαπάνες του 2013 σε σχέση με εκείνες του 2021 οι οποίες παρουσιάζουν αύξηση του 24%», επισήμανε.

Ο Νίκος Αναστασιάδης υπογράμμισε πως ο αγώνας για ένα Κράτος Πρόνοιας δεν σταματά με συγκεκριμένες δράσεις. Και τούτο, όπως είπε, γιατί εξωγενείς ή και άλλοι απρόβλεπτοι παράγοντες, όπως πανδημία, πόλεμοι, μπορεί να δημιουργήσουν νέες υποχρεώσεις στο Κράτος.

«Για αυτό και χρειάζεται», συνέχισε, «ένα απόλυτα  ευέλικτο, προσιτό και φιλικό προς τους πολίτες  σύστημα κοινωνικής αλληλεγγύης. Προς αυτήν την κατεύθυνση εντάσσεται και ο μελλοντικός προγραμματισμός και δράσεις που περιέχονται στο  Σχέδιο η «Κύπρος_το αύριο».

Ένα σχέδιο, που, όπως υπέδειξε, αποτελεί συνέχεια της μέχρι σήμερα πολιτικής κοινωνικής πρόνοιας και που στοχεύει μεταξύ άλλων:

(α) Στην περαιτέρω μεταρρύθμιση και βελτίωση της λειτουργίας της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων, με τη δημιουργία ενιαίου μηχανογραφημένου συστήματος για μηδενισμό του χρόνου κατά την εξέταση των αιτήσεων.

(β) Στην μεταρρύθμιση του τομέα Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, με στόχο την ταχύτερη κοινωνική ενσωμάτωση και αποτελεσματικότερη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.

(γ) Προκειμένου το Κράτος να είναι κοντά στον πολίτη, υιοθετείται ένα νέο πρόγραμμα με την πρόσληψη επαγγελματιών κοινωνικών λειτουργών που θα εδρεύουν ή θα περιοδεύουν σε κοινότητες ή συμπλέγματα κοινοτήτων, ώστε σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές να εντοπίζονται ταχύτερα και να αντιμετωπίζονται και αποτελεσματικότερα όσοι χρειάζονται την κοινωνική βοήθεια και στήριξη του Κράτους. 

Το Πρόγραμμα ήδη έχει δρομολογηθεί και προκηρύχθηκε διαγωνισμός για την εξασφάλιση υπηρεσιών των πρώτων 25 κοινωνικών λειτουργών.

(δ) Η επέκταση του θεσμού των Συμβουλευτικών Κέντρων για μονογονεϊκές οικογένειες και ηλικιωμένους, καθώς και των Κέντρων Προστασίας και Απασχόλησης Παιδιών και Εφήβων και Κέντρων Νεότητας.

Η εισβολή και οι κυρώσεις

«Παρά τα όσα έχουν επιτευχθεί ή και προβλέπονται στο Κεφάλαιο ‘’Κράτος Πρόνοιας, κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς’’, επισήμανε ο Νίκος Αναστασιάδης, «δεν θα τις πραγματικότητες όπως διαμορφώνονται ως αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και των συνακολούθων συνέπειων από τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν ή ενδεχόμενα να επιβληθούν στη Ρωσία».

Και συνέχισε:

«Πρόκειται για μια νέα εξωγενή οικονομική κρίση που προκαλεί  πληθωριστικές τάσεις, αυξήσεις τιμών και συνακόλουθη μείωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, με ιδιαίτερο πλήγμα στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.

Σας διαβεβαιώ πως με την  ίδια ευαισθησία και αποτελεσματικότητα που αντιμετωπίσαμε τόσο την οικονομική κρίση του 2013 όσο και την υγειονομική κρίση του 2020,  θα αντιμετωπίσουμε μέσα στα πλαίσια των οικονομικών δυνατότητων του Κράτους, και τη σημερινή κρίση.

Ήδη μια δέσμη μέτρων στήριξης ύψους 350 εκατομμυρίων ευρώ έχει υιοθετηθεί προς στήριξη των χαμηλοσυνταξιούχων, των ευάλωτων ομάδων, των γεωργοκτηνοτρόφων, αλλά και οριζόντιας στήριξης των πολιτών μέσω της κάλυψης της αύξησης της ηλεκτρικής ενέργειας από τον τρέχοντα μήνα αλλά και της μείωσης των φόρων για τα καύσιμα κίνησης και θέρμανσης.

Παράλληλα, στη βάση των οικονομικών δυνατοτήτων του Κράτους, συνεχώς αξιολογούνται και μελετώνται νέα μέτρα που δυνητικά μπορεί να υιοθετηθούν προς περαιτέρω στήριξη της οικονομίας και ανακούφιση των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.

Τα όσα ανέφερα, με συγκεκριμένα στοιχεία, δείκτες και αριθμούς, αποτελούν ένα μόνο μικρό μέρος των πλέον σημαντικών και ουσιωδών δράσεων που έχουμε υιοθετήσει και υλοποιούμε με στόχο τη δημιουργία ενός πραγματικού κράτους πρόνοιας.

Και τούτο γιατί εντάσσονται σε άλλα κεφάλαια πολιτικής για τα οποία εκτενή αναφορά θα κάνω τις προσεχείς εβδομάδες.

Αξίζει να σημειώσω πως κατά την ενάσκηση των πιο πάνω δράσεων όχι μόνο δεν μειώσαμε ή καταργήσαμε οποιοδήποτε επίδομα κοινωνικής παροχής, αλλά αντιθέτως προχωρήσαμε σε επαναφορά επιδομάτων που είχαν καταργηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, σε αυξήσεις υφιστάμενων επιδομάτων και στην εισαγωγή νέων επιδομάτων.

Αυτό που θέλω να τονίσω είναι πως έχω ήσυχη την συνείδηση μου γιατί ανταποκρίθηκα στις προεκλογικές μου δεσμεύσεις για δημιουργία ενός πραγματικού κράτους πρόνοιας χωρίς αποκλεισμούς, στηρίζοντας εμπράκτως όσους των συμπολιτών μας έχουν ανάγκη.

Και είναι αυτή η συνεχής προσπάθεια αναβάθμισης, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά του δικτύου κοινωνικής προστασίας προς διασφάλιση της αξιοπρεπούς διαβίωσης και των ίσων ευκαιριών σε όλους τους συμπολίτες μας που αποτέλεσε τους συγκεκριμένους στόχους πολιτικής, ύψους 315 εκατομμυρίων ευρώ, που υιοθετήθηκαν στο Εθνικό Σχέδιο ‘’Κύπρος-το αύριο’’.

Ένα σχέδιο που αποτελεί το επιστέγασμα, την ολοκλήρωση του έργου που έχουμε αρχίσει και το κληροδότημα, όχι μόνο στην επόμενη κυβέρνηση, αλλά στο σύνολο των πολιτών, την κάθε Κύπρια και κάθε Κύπριο».