Δημιουργική χαρακτήρισε την άτυπη τριμερή συνάντηση που είχε με τον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών και τον Ερσίν Τατάρ, στη Νέα Υόρκη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Στη συνάντηση που διήρκησε περίπου μιάμιση ώρα, καταγράφησαν σίγουρα οι διαφορές όπως σημείωσε ο Νίκος Αναστασιάδης, με τον Γενικό Γραμματέα να προσανατολίζεται στο διορισμό ειδικού αντιπροσώπου για να διερευνηθούν μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και η πιθανότητα εξεύρεσης κοινού εδάφους για μια μελλοντική προοπτική επανέναρξης του διαλόγου.
“Οι διαφορές καταγράφηκαν”δήλωσε ο Πρόεδρος
Δημιουργική χαρακτήρισε τη συνάντηση με τον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος σε δηλώσεις του μετά από το γεύμα στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, σημείωσε ότι οι διαφορές καταγράφηκαν αλλά είπε επίσης ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ φαίνεται ότι προσανατολίζεται στον διορισμού ειδικού απεσταλμένου, προκειμένου να διερευνηθούν Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αλλά και η πιθανότητα εξεύρεσης κοινού εδάφους για μια μελλοντική προοπτική επανέναρξης του διαλόγου.
Στις δηλώσεις του μετά από την άτυπη συνάντηση υπό μορφή γεύματος, η οποία ολοκληρώθηκε στις 3.30μμ τοπική ώρα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι «ήταν μια, θα πρέπει να πω, δημιουργική συνάντηση. Βεβαίως οι διαφορές καταγράφηκαν».
«Ανέπτυξε τις θέσεις περί κυριαρχικής ισότητας και περί δύο ανεξαρτήτων κρατών ο κ. Τατάρ και βεβαίως ανέπτυξα τη δική μας θέση που συνάδει απόλυτα με τα ψηφίσματα των ΗΕ, την εντολή του ΓΓ με βάση τα ψηφίσματα, και αναπτύξαμε διάφορους τρόπους πώς προχωρούμε προκειμένου να ξεπεράσουμε τα αδιέξοδα, αλλά και να δημιουργήσουμε προοπτικές επανέναρξης ενός δημιουργικού διαλόγου», ανέφερε.
Συμπλήρωσε ότι «λεπτομέρειες, αντιλαμβάνεστε, δεν μπορεί να λεχθούν, αλλά αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι δεν παραλείψαμε να επισημάνουμε όλα όσα επιβαλλόταν να επισημανθούν, προκειμένου να δημιουργηθούν οι ορθές αντιλήψεις περί όσων ακούγονται από την άλλη πλευρά, αλλά ταυτόχρονα και να είμαστε δημιουργικοί στην παραπέρα πορεία».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε επίσης ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ «φαίνεται ότι προσανατολίζεται στον διορισμού ειδικού απεσταλμένου (special envoy), προκειμένου να διερευνηθούν Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αλλά και η πιθανότητα εξεύρεσης κοινού εδάφους για μια μελλοντική προοπτική επανέναρξης του διαλόγου».
«Σχετική ανακοίνωση θα εκδοθεί αύριο από τα Ηνωμένα Έθνη, από το Γραφείο του ΓΓ ύστερα από συνεννόηση και με τις δύο πλευρές», σημείωσε.
Σε ερώτηση αν ο ΓΓ των ΗΕ αναφέρθηκε σε συγκεκριμένο πρόσωπο σε σχέση με τον διορισμό ειδικού του απεσταλμένου, ο Πρόεδρος απάντησε αρνητικά. Σε ερώτηση αν θα υπάρξει άλλη συνάντηση του με τον ΓΓ και τον κ. Τατάρ, ο Πρόεδρος είπε «όχι προς το παρόν, δεν έχουμε συμφωνήσει (κάτι τέτοιο)».
Ερωτηθείς πώς υποδέχθηκε ο ΓΓ των ΗΕ και ο κ. Τατάρ την πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας για επιστροφή στο Σύνταγμα του ’60, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης απάντησε ότι ο ΓΓ δεν είναι για να σχολιάζει θετικά ή αρνητικά. Εκείνο που συγκρατεί είναι οτιδήποτε μπορεί να αποτελέσει ένα κίνητρο για να φέρει τις δύο κοινότητες κοντά, είπε. Ο κ. Τατάρ, ανέφερε, «διατηρεί τις δικές του θέσεις και συνεπώς, σε ώτα μη ακουόντων».
Επανέλαβαν τις θέσεις τους δήλωσε ο Τατάρ
“Ήταν η συνέχεια ενός διαλόγου. Εμείς επαναλάβαμε τις δικές μας θέμα και απέναντι ο Αναστασιάδης τις δικές του” δήλωσε ο Τ/κ ηγέτης, Ερσίν Τατάρ λέγοντας πως ο Ειδικός Απεσταλμένος που θα διορίσει ο ΓΓ του ΟΗΕ δεν θα έχει περισσότερες αρμοδιότητες από εκείνες της Τζέιν Χολ Λουτ. Ζήτησε να δει η τ/κ πλευρά το ανακοινωθέν του ΟΗΕ για τον διορισμό πριν αυτό δημοσιοποιηθεί, είπε.
Επειδή έτσι δουλεύουν τα ΗΕ με τις ενδιαφερόμενες πλευρές, συνέχισε ο κ. Ταταρ που είπε στον ΓΓ στην διάρκεια του γεύματος ότι για την έκδοση του ανακοινωθέντος χρειάζεται και η έγκριση της τ/κ πλευράς και ο κ. Γκουτέρες – όπως είπε – συμφώνησε.
Σε ζωντανή σύνδεση στο δελτίο ειδήσεων του παράνομου «Μπαϊράκ» από το «Τουρκικό σπίτι», απέναντι από τα κεντρικά γραφεία του ΟΗΕ, ο κ. Τατάρ ευχαρίστησε τον ΓΓ του ΟΗΕ γιατί παρά το έντονο πρόγραμμά του και την κούρασή του – που φαινόταν στο πρόσωπό του, όπως είπε – είχε μαζί του συνάντηση 45 λεπτών το Σάββατο και το γεύμα της Δευτέρας διήρκησε δύο ώρες. «Αυτό δείχνει και την σημασία που ο ΓΓ δείχνει στο Κυπριακό. Γι’ αυτό και τον ευχαριστήσαμε».
Ο Ερσίν Τατάρ είπε ότι κανείς δεν προσπαθεί να λύσει το κυπριακό ζήτημα αύριο το πρωί, γιατί κανείς δεν βιάζεται να λύσει τόσο σύντομα ένα πρόβλημα που υπάρχει εδώ και 60 χρόνια. Ο ίδιος, είπε, δεν λέει όπως άλλοι προκάτοχοί του πως θα λύσει το πρόβλημα σε 3 μήνες ή πως θα λύνονταν με το σχέδιο Ανάν ή στο Κραν Μοντάνα. «Εγώ είπα ότι θα προσπαθήσω να γίνει αποδεκτή η θέση της τ/κ πλευράς. Και αυτό θα χρειαστεί χρόνο και πολύ δουλειά» συμπλήρωσε.
Στο γεύμα, συνέχισε, διατύπωσε την θέση ότι χωρίς αποδοχή της κυριαρχικής ισότητας των Τ/κ και του ίσου διεθνούς καθεστώτος δεν είναι εφικτό να καθίσει σε τραπέζι διαπραγματεύσεων για επίσημες συνομιλίες.
Πρόσθεσε ότι αυτή του τη θέση ο Πρόεδρος Αναστασιάδης «προσπάθησε να την παραποιήσει». Ο κ. Τατάρ είπε ότι εξέφρασε την αντίθεσή του στο να διοριστεί ένας Ειδικός Απεσταλμένος (special envoy), να φέρει εγρήγορση και να συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντάνα και στην συνάντηση στο Βερολίνο. «Αυτά έμειναν στο παρελθόν. Ευκαιρίες ήρθαν και πέρασαν. Ο ΓΓ στηρίζει τις θέσεις σε αυτό το θέμα. Γιατί, τι είπε ο ΓΓ; Ότι χωρίς την έγκριση των δύο πλευρών δεν μπορεί να αρχίσει διαπραγματεύσεις. Γιατί για να αρχίσουν πρέπει να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις και θα πρέπει, όπως είπε, να διαπιστώσει ότι υπάρχει ή όχι ένα κοινό έδαφος».
Ο Ερσίν Τατάρ είπε ότι ο διορισμός του Ειδικού Απεσταλμένου θα αφορά την διερεύνηση εάν υπάρχει ή όχι κοινό έδαφος και θα συνεχίσει αυτό που έκανε η Τζέιν Χολ Λουτ. Πρόσθεσε ότι στο γεύμα ανέφερε πως μπορεί να παιχτούν διάφορα παιχνίδια και πως η ε/κ πλευρά μπορεί να προσπαθήσει να δημιουργήσει την εντύπωση ότι αρχίζουν επίσημες διαπραγματεύσεις ή κάποια τετελεσμένα. Σε αυτό, είπε, θα είναι ανοικτά εναντίον.
«Δεν είναι δυνατόν να μπούμε σε οποιαδήποτε επίσημη διαδικασία διαπραγμάτευσης και δεν μπορούμε να το δεχτούμε αυτό, εκτός εάν γίνει αποδεκτή η πρόταση 6 σημείων που έθεσα στην Ελβετία, δηλαδή ουσιαστικά η κυριαρχική μας ισότητα και το ίσο διεθνές καθεστώς. Επανέλαβα ότι βρισκόμαστε στην ίδια θέση. Ο Ειδικός Απεσταλμένος θα συναντηθεί και πάλι μαζί μας όταν διοριστεί, αλλά με τις ίδιες εξουσίες που είχε η Τζέιν Λουτ, όχι περισσότερες».
Ο κ. Τατάρ ανέφερε ότι ο ΓΓ προσπάθησε να παίξει το ρόλο του μεσολαβητή στη συνάντηση και τους ανέφερε «μακάρι να μπορούσαν οι Τεχνικές Επιτροπές να ενεργοποιηθούν περισσότερο, να μπορούσε να υπάρξει συνεργασία σε περισσότερα πεδία» και συμφώνησε μαζί του – όπως ανέφερε ο Τ/κ ηγέτης – πως θα έπρεπε να αγγίξουν θετικά θέματα καθημερινότητας, που αφορούν την καθημερινή ζωή των πολιτών. Ανέφερε στον ΓΓ, συνέχισε ο κ. Τατάρ, πως η τ/κ πλευρά θα στηρίξει τις εργασίες των Τεχνικών Επιτροπών ώστε να έχουν περισσότερη επιρροή και αρμοδιότητες σε κάποια θέματα.
Όταν, συνέχισε, η «νότια Κύπρος» – κατά την έκφρασή του – είπε αμέσως ότι θα αισθανόταν άβολα αν η λειτουργία και η επιτυχία αυτών των Τεχνικών Επιτροπών θα μπορούσε να δώσει υπόσταση στο ψευδοκράτος, ο Ερσίν Τατάρ δήλωσε ότι είπε (προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη) ότι πρέπει να δει τις πραγματικότητες στην Κύπρο και ότι υπάρχουν «δύο χωριστά κράτη, δύο χωριστές διοικήσεις, δύο χωριστοί λαοί, δύο χωριστές δομές. Εάν δεν τις βλέπετε ακόμα αυτές τις πραγματικότητες, πώς θα κάνουμε μια μόνιμη, δίκαιη και βιώσιμη συμφωνία στην Κύπρο;».
Έγιναν μακρές ομιλίες, είπε ο κ. Τατάρ, και αναφέρθηκαν και στα λάθη του παρελθόντος, «όλοι κάναμε λάθος αλλά πρέπει να κοιτάμε στο μέλλον. Ναι, είναι σωστό. Πρέπει να ανοίξουμε τον δρόμο για το μέλλον των ανθρώπων μας, των νέων μας, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε το παρελθόν».
Οι Τ/κ πέρασαν πολύ πόνο και πρέπει να συνεχίσουν να ζουν με ασφάλεια, πρόσθεσε ο κ. Τατάρ λέγοντας ότι από δω και πέρα δεν πρόκειται να επιστρέψουν στην προ του 1974 κατάσταση.
Μια εβδομάδα στην Νέα Υόρκη, ανέφερε, είχε διάφορες επαφές που αν και ανεπίσημες, εξήγησε τη θέση του και βλέπουν πως στην Κύπρο υπάρχει ένα νέο έδαφος. «Η Κύπρος δεν είναι περιουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας». Επανέλαβε δε τον ισχυρισμό ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι η Δημοκρατία του 1960, αλλά οι Ε/κ «την άρπαξαν με την επιβολή των όπλων» και «απέκλεισαν τους Τ/κ». «Είμαστε 58 χρόνια έξω από αυτό (την ΚΔ). Τί περιμένατε; Ιδρύσαμε το δικό μας κράτος, την δική μας δημοκρατία. Στο νότο η Κυπριακή Δημοκρατία μετατράπηκε σε ε/κ κράτος και στο βορρά το κράτος της δημοκρατίας είναι το κράτος των Τ/κ, η δική τους δημοκρατία» είπε.
Από δω και πέρα, εάν υπάρξει μια συμφωνία θα είναι μια συνεργασία από κράτος σε κράτος και όση κυριαρχία έχουν οι Ε/κ, έχουν και οι Τ/κ, ανέφερε ο κ. Τατάρ.
«Με μεγάλη ικανοποίηση θέλω να ενημερώσω την κοινή γνώμη ότι ο ΓΓ καταλαβαίνει καλά την δική μας θέση, αλλά του κρατούν τα χέρια του, ορίστε, εκείνες οι παράμετροι που λένε για ΔΔΟ. Τόσα χρόνια πέρασαν, μια ολόκληρη ζωή, ακόμα τους δεσμεύουν αυτές οι παράμετροι, που δημιουργούν και σε εμάς δυσκολίες. Αλλά σε κάθε περίπτωση, η δήλωση του ΓΓ ότι χωρίς την έγκριση και των δύο πλευρών δεν πρόκειται να ξεκινήσει επίσημες διαπραγματεύσεις, μας δίδει δύναμη» είπε.
Ο κ. Τατάρ ανέφερε επίσης ότι όταν ο κ. Τατάρ ήταν Πρωθυπουργός της Πορτογαλίας προσπάθησε για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, «αλλά δυστυχώς. Τον ρώτησα ποιος έφερε αντίσταση, λόγω των αντιδράσεων της Γαλλίας η Τουρκία έμεινε εκτός. Βεβαίως και δεν αναφέρθηκε στο δίδυμο Ελλήνων – Ε/κ. Πάνω σε αυτό ο Αναστασιάδης μου είπε μακάρι να έμπαινε η Τουρκία στην ΕΕ και η δουλειά μας θα ήταν πιο εύκολη».
Εξήγησε, είπε, πως επειδή η Τουρκία δεν έχει μπει στην ΕΕ και εφόσον γίνει μια συμφωνία στην Κύπρο και μπουν και οι Τ/κ στην ΕΕ, τότε η κυριαρχία τους θα είναι ακόμη πιο σημαντική γιατί είναι σημαντικό γι αυτούς να μπορούν να διατηρούν τις σχέσεις με την Τουρκία.