Μια πρόταση νόμου για τροποποίηση του νόμου περί Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, προκάλεσε πολύωρη συζήτηση και έντονες αντιδράσεις στην Ολομέλεια, ενώ δεν έλειψαν οι τροπολογίες της τελευταίας στιγμής. Ωστόσο, η πρόταση νόμου ψηφίστηκε τελικά με 42 ψήφους υπέρ και μία εναντίον.

Η πρόταση, η οποία κατατέθηκε από τους Κυριάκο Χατζηγιάννη και Νίκο Γεωργίου εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΔΗΣΥ, είχε ως στόχο ο Ανεξάρτητος Φορέας Κοινωνικής Στήριξης που βοηθά άπορους φοιτητές να συνεχίσουν τις σπουδές τους, να τηρεί μητρώο και να αναρτά κατάλογο στην ιστοσελίδα του σε σχέση με όλους τους πόρους του.

Έντονη συζήτηση προκάλεσαν τροπολογίες του ΔΗΚΟ όπως τις κατέθεσε προφορικά ο Βουλευτής Πανίκος Λεωνίδου. Αρχικά ζήτησε με την τροπολογία να γίνεται δημοσιοποίηση των στοιχείων δωρητών προς έναν φορέα, με την προϋπόθεση ότι έχει εξασφαλιστεί η συναίνεσή τους, σύμφωνα με τις διατάξεις για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η ανάρτηση στην επίσημη ιστοσελίδα του φορέα του ονόματος ή της επωνυμίας κάθε δωρητή, καθώς και λεπτομερειών για την ημερομηνία είσπραξης και το ποσό της δωρεάς, εφόσον αυτή υπερβαίνει τις 5.000 ευρώ. Ακολούθως έθεσε το όριο των 5.000 ευρώ για δημοσιοποίηση των εισφορών, κάτι το οποίο στη συνέχεια απέσυρε και ζήτησε να δημοσιοποιηθούν όλα τα ονόματα των δωρητών στο ταμείο από ιδρύσεώς του το 2014. Η τελευταία αυτή τροπολογία ήταν και αυτή που υπερψηφίστηκε.

Στην εισήγησή του ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Γεωργίου, τόνισε τη σημασία της διαφάνειας και της λογοδοσίας στις δημόσιες διαδικασίες, αναφερόμενος σε μια πρόταση νόμου που επιδιώκει να καλύψει τα κενά στη νομοθεσία. Επεσήμανε ότι η διαφάνεια και η λογοδοσία είναι θεμελιώδεις αξίες για την ενίσχυση του κράτους δικαίου, ειδικά όταν πρόκειται για δημόσιους θεσμούς και οργανισμούς. Ο κ. Γεωργίου σημείωσε ότι ο Φορέας θα πρέπει να ακολουθεί τις ίδιες αρχές διαφάνειας με τα πολιτικά κόμματα, τα οποία έχουν ήδη θέσει ψηλά τον πήχη της λογοδοσίας όσον αφορά τις δωρεές.

Επιπλέον, εξέφρασε τη δυσφορία του για τις τροπολογίες που πρότεινε αρχικά ο κ. Λεωνίδου, ειδικά αυτή για το ύψος του ποσού που πρέπει να δημοσιοποιείται, σημειώνοντας ότι υπονομεύει τη διαφάνεια που απαιτείται για έναν δημόσιο οργανισμό αυτού του είδους. Υπογράμμισε ότι η ανάγκη προστασίας των προσωπικών δεδομένων δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να εμποδίζεται η πλήρης λογοδοσία και η δημοσιοποίηση των πόρων του φορέα.

Η ανεξάρτητη Βουλευτής, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, εξέφρασε έκπληξη για τις αντιδράσεις που υπάρχουν σε μια τόσο αυτονόητη ρύθμιση, ιδιαίτερα αν προέρχονται από την εκτελεστική εξουσία και τον ίδιο τον Φορέα. Είπε ότι σε αυτό τον τόπο η εκτελεστική εξουσία έχει δυσανεξία στη διαφάνεια και τη λογοδοσία και ασκεί πολιτική για κοινωνικά θέματα με όρους ελεημοσύνης. Είπε επίσης ότι σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος η ύπαρξη του θεσμού αυτού προβληματίζει.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, είπε ότι θα πρέπει να ετοιμαστεί και μια άλλη πρόταση νόμου ώστε από 1η Μαρτίου 2028 να κλείσει αυτό το ταμείο που δεν χρειάζεται σε μια σύγχρονη χώρα και όποιος θέλει να συνεισφέρει να μπορεί να κάνει μια εισφορά στο Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ).

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, ανέφερε ότι το Ταμείο αυτό συστάθηκε σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα για να καλύψει τις ανάγκες των ευάλωτων φοιτητών και δεν ήταν σκοπό να είναι μηχανισμός ρουσφετιού από το Προεδρικό. Σημείωσε ότι εκεί που υπάρχουν ελλείψεις για τη διαφάνεια θα πρέπει να καλύπτονται.

Υπενθύμισε ότι σε αυτό το Ταμείο έδωσε μισό εκατομμύριο ο Σαουδάραβας που σχετιζόταν με τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας και το ανακάλυψε ο τέως Γενικός Ελεγκτής.  

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ-Συνεργασία, Μαρίνος Μουσιούττας, είπε ότι οι ανάλογες ευαισθησίες από τον ΔΗΣΥ δεν υπήρχαν τα τελευταία δέκα χρόνια και εξέφρασε ικανοποίηση για αυτή την αλλαγή της στάσης του κόμματος υπέρ της διαφάνειας.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Κυριάκος Χατζηγιάννης, ανέφερε ότι η συγκεκριμένη νομοθεσία που θεσπίστηκε σε δύσκολες εποχές το 2014 δεν θα μπορούσε να διαρκέσει αιώνια αλλά θα πρέπει να καταργηθεί. Πρόσθεσε ότι πολύ σωστά ο τέως Γενικός Ελεγκτής είπε ότι δεν χρειάζονται τέτοιοι μηχανισμοί σε ένα κράτος πρόνοιας.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, είπε ότι η προσπάθεια της Βουλής είναι για πάταξη της διαπλοκής και της διαφθοράς και ότι δεν πρέπει να φοβίζει ο έλεγχος και η διαφάνεια, προσθέτοντας ότι γι’ αυτό το ΑΚΕΛ θα υπερψηφίσει τον νόμο και τις τροπολογίες.

Ο ανεξάρτητος Βουλευτής, Ανδρέας Θεμιστοκλέους, κατηγόρησε τον ΔΗΣΥ για επιλεκτική ευαισθησία και δόλιες πρακτικές, ενώ τόνισε ότι το Ταμείο λειτουργεί με διαφάνεια, ελέγχεται από τον Γενικό Ελεγκτή και τον Γενικό Λογιστή και δεν υπάρχει υπόνοια για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, κατήγγειλε έλλειψη διαφάνειας στον Φορέα, επισημαίνοντας πως τα στοιχεία για τη διάθεση των χρημάτων δεν έχουν δοθεί στην Ελεγκτική Υπηρεσία, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις. Μίλησε για πλειάδα παραβιάσεων της νομοθεσίας και του κανονισμού του Φορέα και είπε ότι ο ίδιος υπέβαλε καταγγελία στον Γενικό Ελεγκτή.  

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσανθος Σαββίδης, μιλώντας περί διαφάνειας σημείωσε ότι «φάγαμε τον Οδυσσέα που ήταν άξιος».

Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, υπεραμύνθηκε του Φορέα, επισημαίνοντας τη βοήθεια που έχει προσφέρει σε πολλούς ανθρώπους, και πρότεινε να υπερψηφιστεί η τροπολογία που θα δημοσιοποιεί τα ονόματα των χορηγών από την πρώτη μέρα λειτουργίας του Φορέα.

Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, ανέφερε πως η τροπολογία του ΔΗΚΟ θέτει σε κίνδυνο την πρόοδο που έχει γίνει στην Επιτροπή αφού μπορεί να κριθεί αντισυνταγματική, και υποστήριξε ότι η πρόταση νόμου κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Σημείωσε επίσης ότι ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης διαφωνούσε με την ύπαρξη του Ταμείου.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ονούφριος Κουλλά, εξέφρασε την ανησυχία του ότι ο νόμος μπορεί να κριθεί αντισυνταγματικός με την τροπολογία Λεωνίδου, ενώ τόνισε την ανάγκη για διαφάνεια.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, έκανε λόγο για ένα απλό ζήτημα διαφάνειας που έχει μετατραπεί σε μεγάλο θέμα και υποστήριξε ότι πρέπει να υπάρξει διαφάνεια και να γίνει προσπάθεια να μη σταλεί η νομοθεσία πίσω.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, υπεραμύνθηκε του Ταμείου, λέγοντας ότι βοηθά τις πάμπτωχες οικογένειες και λειτουργεί με ασφαλιστικές δικλίδες και ότι ήταν ένα από τα καλά της Κυβέρνησης Αναστασιάδη μαζί με τον διορισμό του Οδυσσέα Μιχαηλίδη στη θέση του Γενικού Ελεγκτή.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άντρος Κυπριανού, τόνισε την ανάγκη για πλήρη διαφάνεια, ενώ κάλεσε την Κυβέρνηση να μην τερματίσει τα έκτακτα μέτρα στήριξης από τον Οκτώβριο, επισημαίνοντας τη δύσκολη οικονομική κατάσταση πολλών πολιτών.