Την πάγια στήριξη της Αιγύπτου στη Λευκωσία στο θέμα του Κυπριακού εξέφρασε ο Πρόεδρος της χώρας  Άμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι, σε διάσκεψη Τύπου που παραχώρησε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, μετά την ολοκλήρωση της  ιστορικής πρώτης Διακυβερνητικής Συνάντησης των δύο χωρών στο Κάιρο, καθώς και τις διευρυμένες συνομιλίες των Υπουργών που συμμετείχαν στις διαβουλεύσεις.    Ο κ. Σίσι τάχθηκε υπέρ του σεβασμού του διεθνούς δικαίου στο Κυπριακό, μίλησε για  την ανάγκη μη παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών και εξέφρασε την πάγια στήριξη της χώρας του στην Κύπρο στο θέμα του Κυπριακού.   Καλωσόρισε τον Κύπριο Πρόεδρο και όλους τους Υπουργούς που τον συνόδευαν «στη δεύτερη χώρα τους την Αίγυπτο», όπως είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας τις μεγάλες δυνατότητες των δύο φίλων χωρών να επιτύχουν τα κοινά τους συμφέροντα ως ένα πρότυπο συνεργασίας σε περιφερειακό επίπεδο.     Και οι δύο Πρόεδροι εξέφρασαν τη βούλησή τους για περαιτέρω στενότερη συνεργασία των δύο χωρών σε όλους τους τομείς.  

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης χαρακτήρισε «ιστορική τη σημερινή Διακυβερνητική Σύνοδο, καθώς είναι η πρώτη που πραγματοποιείται μεταξύ των δύο χωρών, επιβεβαιώνοντας όχι μόνο το εξαίρετο των σχέσεων μας, αλλά και την κοινή βούληση αφενός για ουσιαστική ενίσχυση του ήδη πλούσιου συμβατικού πλαισίου συνεργασίας και αφετέρου για επιπρόσθετη αναβάθμιση και ενίσχυση των πολιτικό-οικονομικών μας δεσμών».  Σημείωσε ότι «κατά τη διάρκεια της Συνόδου, αλλά και των διμερών επαφών μεταξύ των Υπουργών Εξωτερικών, ΄Άμυνας, Ενέργειας, Γεωργίας, Παιδείας και Υφυπουργού Ναυτιλίας, είχαμε την ευκαιρία τόσο να ανασκοπήσουμε την ήδη στενή συνεργασία μεταξύ των δύο κρατών όσο και να αναπτύξουμε ιδέες και απόψεις για διεύρυνση της σε νέους τομείς.

Οι συμφωνίες Κύπρου – Αιγύπτου

Στον τομέα του Εμπορίου συμφωνήθηκε όπως θεσμοθετηθεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα η διοργάνωση επιχειρηματικών φόρουμ, ούτως ώστε να ενισχυθούν οι δεσμοί αντίστοιχων επιχειρηματικών επιμελητηρίων, με στόχο την αύξηση του εμπορίου,. υπηρεσιών αλλά και αγαθών, ιδιαίτερα φαρμακευτικών σκευασμάτων και προϊόντων υδατοκαλλιέργειας.

Όσον αφορά την Ενέργεια, δόθηκαν οδηγίες επίσπευσης των εργασιών της Κοινής Επιτροπής που έχει συσταθεί για υλοποίηση της Διακυβερνητικής Συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών για κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου, αλλά και του EurοAfrica interconnector.

Σε αυτό το πλαίσιο όσον αφορά τον αγωγό έχει  ήδη προγραμματιστεί συνάντηση των σχετικών τεχνικών επιτροπών στις 15 Σεπτεμβρίου 2021.

Παράλληλα, αναμένεται εντός του μηνός να υπογραφεί Μνημόνιο Συναντίληψης για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Αιγύπτου, ενώ ακολούθως προγραμματίζεται η υπογραφή τριμερούς Μνημονίου Συναντίληψης Αιγύπτου – Κύπρου – Ελλάδος για προώθηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των τριών χωρών μέσω του έργου EuroAfrica Interconnector.

Επιπλέον, στη βάση της Συμφωνίας Κύπρου – Αιγύπτου στον Τομέα της Ηλεκτρικής Ενέργειας και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, συμφωνήθηκε η ανταλλαγή τεχνογνωσίας στους εν λόγω τομείς, ιδιαίτερα επί της αξιοποίησης ηλιακών θερμικών και φωτοβολταϊκών συστημάτων, καθώς και παραγωγής πράσινου υδρογόνου.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε πως ήταν αμοιβαία η η θέση για θεσμοθέτηση της Διακυβερνητικής Συνόδου και πραγματοποίηση της ανά τακτά χρονικά διαστήματα για εξέταση όχι μόνο της πορείας υλοποίησης των τομεακών συμπράξεων στη βάση του σχετικού οδικού χάρτη που με τον Πρόεδρο Σίσι έχει καθορίσει, αλλά και της ευρύτερης μας συνεργασίας, η οποία, πλέον, θεωρείται ως στρατηγική και αποφασιστική.

” Η κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον φίλο Πρόεδρο επικεντρώθηκε σε θέματα που αφορούν τις τελευταίες διεθνείς εξελίξεις, ιδιαίτερα μετά τα γεγονότα στο Αφγανιστάν, αλλά, βεβαίως, και επί των όσων απασχολούν στις προσπάθειες επικράτησης της ειρήνης και της επίλυσης των διενέξεων στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή”.

Σε αυτό το πλαίσιο, σημείωσε, είχε την ευκαιρία να ενημερώσει τον Πρόεδρο Σίσι για τις τελευταίες αρνητικές εξελίξεις που αφορούν την επίλυση του Κυπριακού, με τις νέες θέσεις και ενέργειες της τουρκικής πλευράς που εκτρέπουν το Κυπριακό από τα όσα τα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και οι Όροι Εντολής του Γενικού Γραμματέα διαλαμβάνουν.

“Θέσεις, όπως η γνωστή αξίωση για αλλαγή της βάσης λύσης μέσω της επιδίωξης αναγνώρισης δύο ανεξάρτητων κρατών και έκνομες ενέργειες που αφορούν την αλλαγή του καθεστώτος της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου. Επαναβεβαίωσα τον φίλο Πρόεδρο πως η δική μας θέση παραμένει αταλάντευτη και αυστηρά προσηλωμένη στην εξεύρεση λύσης που θα βασίζεται στις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου, τα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και, φυσικά, το ευρωπαϊκό κεκτημένο, λαμβάνοντας υπόψη πως η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος-μέλος της Ένωσης και θα πρέπει να προσαρμόζεται και να υλοποιεί αυτά που το ευρωπαϊκό κεκτημένο υπαγορεύει”.

Ενημέρωσε επίσης τον Αιγύπτιο ομόλογό του για μια σειρά πρωτοβουλιών “προκειμένου να διευκολύνουν την επανέναρξη ενός ουσιαστικού και εποικοδομητικού διαλόγου που θα υπερβεί τα σημερινά αδιέξοδα που προκαλούνται από τις τουρκικές θέσεις και ενέργειες”.

“Θέλω θερμότατα να ευχαριστήσω τον αδελφικό φίλο, Πρόεδρο Σίσι, για την κατανόηση, αλλά και τη σταθερή και αμετάβλητη στάση αρχών που η Αίγυπτος τηρεί στις προσπάθειες εξεύρεσης λύσης του Κυπριακού, στη βάση των Ψηφισμάτων του ΟΗΕ αλλά και στη καταδίκη των έκνομων ενεργειών της Τουρκίας, είτε αυτές αφορούν την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας είτε τη δημιουργία νέων τετελεσμένων επί του εδάφους. Κατά τη διάρκεια της διμερούς συνάντησης, είχα την ευκαιρία να ενημερωθώ από τον Πρόεδρο Σίσι για τις άοκνες προσπάθειες που καταβάλλει και καταγράφονται για τη δημιουργία των απαραίτητων συνθηκών για επανέναρξη της Ειρηνευτικής Διαδικασίας για τη Μέση Ανατολή, επαναλαμβάνοντας για ακόμη  μια φορά την εκτίμηση μας για τον ιδιαίτερα εποικοδομητικό ρόλο που διαχρονικά διαδραματίζει η Αίγυπτος”.

Κοινή ήταν η θέση, όπως είπε, για την ανάγκη σταθεροποίησης της εσωτερικής κατάστασης στη Λιβύη μέσω του αφοπλισμού, και αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων, καθώς και τη διενέργεια εθνικών εκλογών κατά την καθορισμένη ημερομηνία.

“Η πιο πάνω ταύτιση απόψεων επί περιφερειακών ζητημάτων συνάδει απόλυτα με το κοινό μας όραμα για τη δημιουργία συνθηκών ασφάλειας, σταθερότητας, ειρήνης και συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Ταύτιση υπήρξε επίσης στο ότι οι συνέργειες που αναπτύσσουμε είτε σε διμερές είτε σε τριμερές ή και σε πολυμερές επίπεδο, δεν στρέφονται εναντίον κανενός.Αντίθετα, ευχή και ελπίδα μας είναι όπως μέρος των μηχανισμών συνεργασσίας που ήδη λειτουργούν καταστούν και τα όποια κράτη σέβονται τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τους κανόνες διεθνούς δικαίου και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών, αναπτύσσοντας αμοιβαία επωφελείς συνέργειες. Συνέργειας όπως, μεταξύ άλλων, μέσω της πρωτοβουλίας του Προέδρου Σίσι για τη δημιουργία του East Mediterranean Gas Forum, εις το οποίο συμμετέχει σημαντικός αριθμός κρατών της ευρύτερης περιοχής και όχι μόνο”.

Κατά τις διαβουλεύσεις με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου συζήτησαν και τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αιγύπτου, όπου μετέφερε για ακόμη μια φορά την αποφασιστικότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας να συμβάλει στην επίτευξη μιας εταιρικής σχέσης, ιδιαίτερα σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος. 

“Σε αυτό το πλαίσιο, εξέφρασα την πλήρη στήριξη μας στις προσπάθειες ανανέωσης των Προτεραιοτήτων Εταιρικής Σχέσης Ε.Ε. – Αιγύπτου για την περίοδο 2021-2027, καθώς σταθερή είναι η άποψη μας πως η Αίγυπτος αποτελεί έναν σημαντικό και αξιόπιστο εταίρο της Ένωσης, αλλά και σταθεροποιητικό παράγοντα της περιοχής σε σημαντικούς τομείς, όπως στα θέματα ασφάλειας και σταθερότητας, καταπολέμησης της τρομοκρατίας και αποτροπής μεταναστευτικών ροών”.

Παράλληλα ευχαρίστησε τον Αιγύπτιο ομόλογό του για τη σύγκληση της Διακυβερνητικής Συνόδου μέσα από την οποία δόθηκε μια νέα δυναμική στον κοινό στόχο και όραμα για περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας των δυο χωρών.   “Συνεργασία, η οποία πλέον όχι μόνο διέπεται από αλληλοσεβασμό, αμοιβαία εμπιστοσύνη και αδελφικούς δεσμούς, αλλά και από μια στρατηγική συναντίληψη για τα οφέλη που αποφέρει σε διμερές και περιφερειακό επίπεδο. Ευχαριστώντας για ακόμη μια φορά φίλε Πρόεδρε, ευελπιστώ σύντομα να ανταποδώσω αυτή τη χωρίς προηγούμενο ευγενική και πλουσιοπάροχη φιλοξενία. Εύχομαι ό,τι καλύτερο για τις δύο χώρες, για την ειρήνη στην περιοχή, για την υλοποίηση των όσων έχουμε σήμερα συμφωνήσει”.

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος Σίσι είπε, μεταξύ άλλων, ότι η Διακυβερνητική Συνάντηση εντάσσεται στο πλαίσιο της συνεχούς συνεργασίας και κοινής επιθυμίας για εμβάθυνση των σχέσεων ανάμεσα στις δύο φίλες χώρες, σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος και στη βάση της αντιμετώπισης κοινών προκλήσεων στην περιοχή.

Εξέφρασε, επίσης, εκτίμηση για το γεγονός ότι οι σχέσεις των δύο χωρών εδράζονται σε γερά θεμέλια και ανακοίνωσε ότι σήμερα συμφωνήθηκαν περαιτέρω βήματα για την ενίσχυση και περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών σχέσεων Κύπρου – Αιγύπτου, σε πολλά επίπεδα, όπως στους τομείς της Άμυνας και της Οικονομίας, αλλά και πέραν του διμερούς επιπέδου, συζητήθηκαν θέματα στο πλαίσιο του μηχανισμών συνεργασίας και με την Ελλάδα.

Αναφέρθηκε, επίσης, στον τριμερή μηχανισμό ως πρότυπο περιφερειακής συνεργασίας. Πρόσθεσε ότι εγκαινιάζοντας τη σημερινή Διακυβερνητική Συνάντηση γίνεται ένα σημαντικό βήμα στο πλαίσιο της κοινής δέσμευσης για ενίσχυση των σχέσεων, αλλά και για παρακολούθηση της πορείας και προόδου που σημειώνεται σε σχέση με την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων.

Εξέφρασε την πεποίθηση ότι αυτά θα αποβούν επωφελή για τις δύο χώρες σε ό,τι αφορά τις σχέσεις τους σε όλους τους τομείς.

Ανέφερε ακόμη ότι η στρατηγική σχέση των δύο χωρών επιβάλλει συνεχή συντονισμό για θέματα κοινού ενδιαφέροντος και σήμερα έγιναν προς αυτό τον σκοπό καρποφόρες συζητήσεις.

Επεσήμανε ακόμα την ταύτιση απόψεων μεταξύ των δύο Κυβερνήσεων σε μεγάλα ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος.

Αναφερόμενος στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Κυπριακό, ο Πρόεδρος Σίσι είπε ότι επιβάλλεται ο σεβασμός όλων των κρατών στο διεθνές δίκαιο και στον Χάρτη των ΗΕ- ιδιαίτερα στις αρχές της μη παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις – και ο σεβασμός της κυριαρχίας και των χωρικών υδάτων των κρατών.

Αναφέρθηκε στη σημασία του σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών σε ό,τι αφορά τις έρευνες για υδρογονάνθρακες στην ΑΟΖ τους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τις συμφωνίες οριοθέτησης.

Επεσήμανε ακόμα τη σταθερή θέση αρχών της Αιγύπτου στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων και αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ, εκφράζοντας αλληλεγγύη προς την Κύπρο σχετικά με τις όποιες ενέργειες στρέφονται εναντίον της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας ή με τις όποιες προσπάθειες επιβολής τετελεσμένων κατά παράβαση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Πρόσθεσε ότι αυτές είναι ενέργειες που πλήττουν τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, στη βάση της επανένωσης της νήσου.

Τέλος, ο Πρόεδρος Σίσι αναφερόμενος στην ενίσχυση του τριμερούς μηχανισμού συνεργασίας με την Ελλάδα, σημείωσε ότι η επόμενης τριμερής Συνάντηση Κύπρου – Ελλάδας – Αιγύπτου θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Οκτώβριο, στην Ελλάδα.